Miód Pszczeli
Miód produkują pszczoły, znosząc do ula nektar kwiatowy lub spadź. Pod wpływem enzymów i kwasu mrówkowego sacharoza przekształca się w organizmie pszczoły w cukry proste- glukozę i fruktozę. Przechowywany jest w plastrach z wosku gdzie ulega dojrzewaniu. Miód może mieć konsystencję gęstego płynu lub stałą, a barwę od białej, poprzez jasnożółtą, aż do brunatnej.
W postaci płynnej nosi nazwę patoka, w postaci skrystalizowanej krupiec.
Miód odznacza się właściwościami przeciwzapalnymi, oczyszczającymi, odnawiającymi jak również uspokajającymi.
W skład miodu wchodzą:
- węglowodany, w największej ilości monosacharydy:
- glukoza (~34%)
- fruktoza (~39%)
- enzymy- głównie inwertaza, amylaza (zwana diastazą), katalaza
- witaminy- B1, B2, B6, B12, kwas foliowy, kwas pantotenowy, biotyna, witamina C,
- mikroelementy- potas, chlor, fosfor, magnez, wapń, żelazo, mangan, kobalt
- kwasy organiczne- kwas glukonowy, kwas jabłkowy, kwas mlekowy, kwas cytryny
- aminokwasy
- hormony
- inhibina
- substancje zapachowe
- olejki eteryczne- wyższe alkohole alifatyczne, aldehydy, ketony, estry
- karotenoidy- β- karoten, ksantofil.
W zależności od tego, z czego powstał miód rozróżniamy 3 jego typy:
Miody nektarowe (kwiatowe)
Aby powstał 1kg miodu nektarowego, pszczoły muszą odwiedzić od 750 tyś. do 3 mln. kwiatów, w zależności od zebranych kropli nektarowych. Miody nektarowe są przeważnie jasne, ale mogą być też ciemnożółte, brązowe lub brunatno- czerwone, odznaczają się wyraźnym aromatem.
Miody nektarowo – spadziowe
Charakteryzuje się brunatną barwą często z zielonkawym odcieniem, ma bardzo słabo wyczuwalny, lekko korzenny zapach, słodki smak (czasem z łagodnym gorzkawym posmakiem). Proces krystalizacji zachodzi w tym miodzie w ciągu kilku tygodni. Miód łączy w sobie delikatny smak miodów nektarowych i zwiększoną aktywność antybiotyczną spadziowych.
Stosowany w zaburzeniach trawienia, przeziębieniach, ma dużą aktywność antybiotyczną.
Miody spadziowe
Spadź jest produktem pszczelim zawierającym spadź wytworzoną przez mszyce i czerwce z drzew iglastych i liściastych.
Miód spadziowy jest gęstszy od miodu nektarowego, o różnym zabarwieniu, przeważnie ciemnobrunatnym lub prawie czarnym. O smaku mdłosłodkim, łagodnym lekko żywicznym, nieco gorzkawym. Krystalizuje się wolno, w grudkach, drobno lub średnioziarniście.
Miód ze spadzi drzew liściastych – o barwie zielonkawozłocistej i szarozielonej. Posiada słaby zapach korzenny, smak raczej cierpki. Ma właściwości moczopędne, żółciopędne oraz przeciwzapalne i dezynfekujące, pomocny przy miażdżycy.
Miód ze spadzi drzew iglastych – Miód ze spadzi iglastej jest szarozielony, o zapachu korzennym, delikatnym smaku, mało słodki.
Przechowywanie
Każdy miód powinien być przechowywany w szczelnie zamkniętych naczyniach (najlepiej szklanych lub kamionkowych) z dala od światła, w suchym miejscu w temp. nie wyższej niż 20°C., za optymalną uznaje się od 6-10°C.
Podgrzewanie miodu (nie w celach kulinarnych) wyżej niż 45-50°C niszczy i dezaktywuje jego czynne biologiczne związki, traci wówczas swoje wartości odżywcze.
Dawkowanie
Miód należy stosować regularnie w celach profilaktycznych, jest on środkiem wspomagającym leczenie, a nie jest produktem leczniczym. Dawki lecznicze miodu zależą od rodzaju ciężkości schorzenia. Zazwyczaj przyjmuje się 1-3 łyżki stołowe 3 razy dziennie (60-180g), natomiast dawka profilaktyczna miodu wynosi 1 łyżka stołowa 1 raz dziennie (20g), ale nawet większe spożycie nie powoduje skutków ubocznych.
U dzieci spożywanie miodu wzmaga rozwój umysłowy i zwiększa odporność na choroby. Dzieci w wieku od 1-4 lat powinny dostawać ok. 1 łyżeczki (7g) miodu dziennie, dzieci w wieku od 5-12 lat 15-40g miodu. Nie należy podawać miodu dzieciom poniżej 1 roku życia ze względu na naturalnie występujące w nim bakterie.
Miodu nie powinny spożywać osoby posiadające nietolerancję na miód. Objawami mogą być nudności, wymioty, rzadziej wysypka czy trudności w oddychaniu. Jak również osoby mające alergię na pyłek kwiatowy i pyłek traw zawarty w miodzie.
Niewskazane jest także spożywanie dużych ilości miodu przez długi czas. Osoby chore na cukrzyce mogą jeść miód akacjowy w bardzo małej ilości, jednak należy szybciej skonsultować się z lekarzem!!
Krystalizacja miodu
Krystalizacja jest to przechodzenie miodu ze stanu ciekłego (patoka) w stan stały (krupiec). Jest zjawiskiem naturalnym, zachodzącym w każdym naturalnym miodzie. Czas krystalizacji jest różny dla różnych miodów i zależy głównie od pożytku z jakiego miód został wyprodukowany, oraz od stopnia dojrzałości miodu.
Krystalizacja nie zmienia właściwości odżywczych i leczniczych miodu jak również nie obniża jego wartości, wręcz przeciwnie, świadczy o jego jak najlepszej jakości.
Jeśli chcemy, aby miód skrystalizowany stał się ponownie płynny, musimy go umieścić w naczyniu z ciepłą wodą, której temp. powinna wynosić do 45°C, najlepiej 42°C, aby miód nie stracił swoich wartości. Nie należy go podgrzewać bezpośrednio.